Artukuły - ROLE MODELS

Wdrażając projekt Inclusive Schools 2 mieliśmy niepowtarzalną okazję poznać wiele niezwykłych osób, dzięki którym edukacja włączająca staje się stałym elementem szkolnej codzienności. Jedna z uczestniczek warszawskiego szkolenia podzieliła się z nami swoim doświadczeniem i przemyśleniami o tym, dlaczego według niej ten temat wcale nie jest czymś nowym, lecz czymś niezrozumiałym, a często stosowanym przez dużą grupę nauczycieli i kadry zarządzające.

Joanna Guga-Wyrzykowska to nauczycielka języka angielskiego z ponad 20-letnim doświadczeniem. Swoją przygodę rozpoczęła od nauczania w szkole publicznej. Pracowała z młodzieżą na poziomie ponadgimnazjalnym. Była koordynatorką kilku projektów unijnych, w trakcie których pomagała nauczycielom poszerzać swoje kompetencje poprzez naukę języka angielskiego. Aktualnie od 3 lat zajmuje stanowisko dyrektorki ds. dydaktycznych w Niepublicznym Przedszkolu Językowym Junior Academy (przedszkolu językowym) oraz dyrektorki ds. nauczania w szkole językowej Oxford Academy w Olsztynie.

Jak sama mówi, włączanie zawsze było elementem pojawiającym się w obszarze edukacji, jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że praktykują jej założenia. Pani Joanna od lat kształci się w temacie edukacji włączającej, korzystając ze wszelkich dostępnych dla nauczycieli narzędzi. Między innymi zdobyła uprawnienia trenerki TUS, czyli Treningu Umiejętności Społecznych. Według niej powinien być to element podstawy programowej na każdym stopniu edukacji, ponieważ znacznie ułatwia i wspiera działanie w szkole czy przedszkolu. Taki trening uczy przede wszystkim akceptacji różnorodności, rozwiązywania problemów, dbałości o własny dobrostan, czy odczytywania mowy ciała. Uczy także empatii oraz funkcjonowania w grupie rówieśniczej i nie jest skierowany jedynie do młodzieży. Może być skierowany do każdej grupy wiekowej.

Podczas naszej rozmowy Pani Joanna podkreśliła kluczowe hasło, które towarzyszy jej podczas pracy: „każdy jest ważny”. Mamy równe prawo do rozwoju i wykorzystania swojego potencjału, jesteśmy różni i mamy swój indywidualny potencjał. Istotne jest, żeby uczniowie, ale także nauczyciele i rodzice, czuli się akceptowani, mogli zaufać i mieć swobodę działania. Joanna Guga-Wyrzykowska bardzo wierzy w moc „magicznych komunikatów”. Jednym z ćwiczeń, które w ramach magicznych komunikatów wykonuje ze swoimi przedszkolakami, jest przygotowane uczniów do uczestnictwa w życiu szkolnym, ale i poza szkołą. Uczniowie odgrywają scenki, dzięki którym mogą nauczyć się, jak odpowiednio zareagować na to, co je spotyka. Magiczne komunikaty, którymi mają sią posługiwać to: „Dobra robota” - budujący komunikat, „dam radę” - daje wsparcie, a „no trudno” lub „szkoda”, jak coś nie idzie, bo przecież porażka jest czymś normalnym i „dam radę”. Później, kiedy dzieci znajdują się w innych grupach, dzielą się tymi pozytywnymi komunikatami i szerzą swoją wiedzę na temat tego, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach.

Poza tego typu ćwiczeniami w Junior Academy organizowane są wszelkiego rodzaju wydarzenia, po to by każdy czuł się ważny. Do Junior Academy uczęszczają dzieci z krajów anglojęzycznych i nie tylko, więc świętowany jest zarówno amerykański Dzień Dziękczynienia, irlandzkie Świętego Patryka, jak i polskie Święto Flagi. Rodzice dzieci z różnych krajów mają możliwość dzielenia się elementami kulturowymi czy tradycjami państw, z których pochodzą ponieważ są oni równie istotnym elementem w procesie dydaktyczno-wychowawczym, co nauczyciele czy sami uczniowie. Podręczniki do nauki wybierane przez szkołę są selekcjonowane przez metodyczkę, która podejmując decyzje, kieruje się rekomendacjami British Council. To między innymi dlatego, że British Council kieruje się trzema podstawowymi wartościami: równość, różnorodność i włączanie. Jednocześnie, co warte podkreślenia, cele i metody nauczania dostosowywane są indywidualnie do każdej grupy uczniów. Każda grupa zawiera z nauczycielem kontrakt, którego treść w większości propononują uczestnicy grupy. Używane są metody projektowe, by każdy mógł się wykazać swoimi talentami. To tylko kilka elementów, dzięki którym tworzy się harmonijna atmosfera, gdzie wszyscy ze sobą współpracują.

Według Pani Joanny zaufanie i pełne wsparcie dla wszystkich uczestników procesu edukacji, czyli uczniów, nauczycieli oraz rodziców jest kluczem do prawdziwie inkluzywnego środowiska. Każdy powinien dawać coś od siebie i być otwartym na dyskusję.